شجاعت و تعهد بانوانِ تیم ملی کرکت افغانستان آدم را تحت تاثیر قرار می‌دهد؛ زنانی که به دنبال رویای خود برای بازی‌ای که دوستش دارند مجبور به سفری خطرناک از طریق پاکستان شدند. در یک سال گذشته، ۲۲ تن از ۲۵ اعضای تیم ملی کرکت زنان افغانستان در استرالیا ساکن بوده‌اند.
استرالیا گفته به خاطر سرکوب وحشیانه حقوق انسانی زنان افغان، از جمله حق تحصیل و ورزش، مسابقات خود را در سوپرلیگ جام جهانی در برابر تیم ملی کرکت مردان افغانستان لغو می‌کند. البته چیزی از حضور کرکت‌بازان زن افغانستان در این کشور یا حمایت از ادامه فعالیت آن‌ها نگفته است.
شورای بین‌المللی کرکت یا همان آی.سی.سی در پاسخ گفت که آیندهٔ تیم زنان در دست کرکت بورد افغانستان است: این همان جوابی است که به بازیکنان غیرسفیدپوست آفریقای جنوبی در زمان آپارتاید و بازیکنان سفیدپوست و آسیایی در زمان رژیم موگابه در زیمبابوه داده شد.
گویا آی.سی.سی همواره در معماهای اخلاقی بازنده است. اما سوال اساسی به قوت خود باقی‌ست: برای کمک به این گروه شجاع از زنان افغانستان برای رسیدن به هدف خود برای کرکت بازی کردن در عرصه بین‌المللی چه می‌توان کرد؟
این دختران فقط به خاطر زن بودن از کشور فرار نکردند، بلکه می‌دانستند که برای کرکت بازی کردن مورد آزار قرار خواهند گرفت. حالا هم که در کشوری تازه اقامت گزیده‌اند که، به‌رغم همهٔ مشکلاتش، از ورزش زنان حمایت می‌کند، دیدگاه‌های این بازیکنان روشن و عملی است: آن‌ها می‌خواهند کرکت بازی کنند، نه فقط به‌طور فردی در باشگاه‌های کرکت استرالیا، که همین‌طور به عنوان تیمی که نماینده کشور افغانستان در عرصه بین‌المللی است.
و گرچه آن‌ها در تبعید هستند، هیچ کس شکی ندارد که این ۲۲ دو تن، تیم ملی «مشروع» زنان افغانستان را تشکیل می‌دهند.
آن‌ها برای یادگیری و بازی کردن داخل افغانستان تحت هدایت دیانا بارکزی فداکاری زیادی کردند. در نتیجهٔ زحمات‌شان، بالاخره قراردادهایی برای بازی کرکت در سال ۲۰۲۱ به آن‌ها داده شد. بارکزی که مثل بسیاری از همتایانِ مردِ خود کرکت‌بازی را در پاکستان یاد گرفته است، و سابقه درخشانی در این رشته دارد، مدیر و بنیان‌گذار تیم ملی کرکت زنان افغانستان است.
شاید عده‌ای بگویند دور زدنِ بورد ملی کرکت افغانستان و تاسیس تیمی در تبعید، استقلال این بورد را تضعیف می‌کند، چون کرکت بورد افغانستان نماینده رسمی کرکتِ کشور در دنیاست، و بدتر این‌که این کار، بورد را از هر گونه مسئولیتی در قبال تیم زنان کشور مبری می‌کند.
متاسفانه چیزی به اسم کرکت زنان در داخل افغانستان نداریم (هر چند کرکت بورد افغانستان به آی.سی.سی گفته که با اصل انکشاف کرکت زنان مخالفتی ندارد).
در این شرایطِ منحصربه‌فرد، کرکت بورد افغانستان باید از حق خود برای تعیین نحوهٔ نمایندگی زنان افغانستان در کرکت بین‌المللی صرف‌نظر کند.
البته کرکت بورد استرالیا که یکی از اعضای مهم آی.سی.سی است، به عضویت کامل افغانستان در سال ۲۰۱۷ رأی داد؛ هرچند کرکت بورد افغانستان از اعزام تیم ملی زنان معاف شد؛ اما این امکانی فراهم می‌کند تا کرکت بورد افغانستان تیم زنان در تبعید را به رسمیت بشناسد. عزیزالله فضلی رئیس عمومی اداره کرکت بورد افغانستان می‌گوید آن‌ها در گذشته هیچ وقت از ما نخواستند یک تیم زنان اعزام کنیم.
در عین حال، این بازیکنان هستند که تجسم تیم ملی زنان افغانستان هستند و لباس ملی کشور را بر تن دارند. می‌توان با حمایت از آن‌ها و با استفاده از دختران و زنان تبعیدی دیگر در میان پناهندگان افغان در استرالیا یک تیم تشکیل داد. شاید حتی این تیم الهام‌بخش دختران و زنان داخل افغانستان شوند تا آن‌ها هم به این ورزش روی بیاورند و وضع موجود را تغییر دهند.
البته یک سوال مهم دیگر این است که تمرین چنین تیمی و انجام بازی‌های آن از کجا باید تمویل شود، تا این زنان به اهداف‌شان برسند.
اول، واضح‌ترین جواب از بودجهٔ ۳۷ میلیون دالری است که آی.سی.سی به کرکت بورد افغانستان در دور قبلی تمویل برای انکشاف کرکت مردان و زنان اعطاء کرد؛ آزادسازی مقدار زیادی از این پول برای زنان در تبعید، باید شرط ادامهٔ عضویت افغانستان در سطح فعلی باشد.
در عمل محدودیت‌های جدی وجود دارد. چون کرکت بورد افغانستان در دست طالبان است و عزیزالله فضلی و نجیب خان، مدیر اجرایی آن، منصوب طالبان هستند.
ما باید به صراحت به آن‌ها گفت اگر می‌خواهند تیم مردان (که خودشان در خارج از کشور هستند و بازی‌های خانگی خود را در امارات انجام می‌دهند)، کماکان به عنوان تیم ملی افغانستان به رسمیت شناخته شوند و حق شرکت در رقابت‌ها و مسابقات آی.سی.سی را کسب کنند، کرکت بورد افغانستان هم باید برنامه‌های انکشافی مورد نیاز تیم زنان را بپذیرند.
هرگونه کمبودی هم در میزان تمویل این تیم باید از سوی خود آی.سی.سی جبران شود. تلاش بزرگی انجام شد تا کرکت زنان محور پلان‌گزاری استراتژیک آی.سی.سی باشد، و اگر حالا بگویند که پولی ندارند یا خیلی دشوار است، پوچ بودن حمایته‌ای لفظی‌شان آشکارتر خواهد شد.
کرکت بورد استرالیا می‌تواند کمک زیادی بکند، چون منابع تمرینی، تاسیسات و زیرساخت برای حمایت از این تلاش دارد. اما اگر آی.سی.سی ذره‌ای تعهد برای استفادهٔ خیر از کرکت در دنیا دارد، حالا زمان آن است که پا پیش بگذارد و از این زنان شجاع و بااستعداد حمایت کند.
هرچند پیشقدم شدن آی.سی.سی هم آسان نیست. کارگروه افغانستان در بورد آی.سی.سی قرار است وضعیت کرکت در افغانستان بعد از بازگشت طالبان را بررسی کند. این گروه که قبلا با مقامات طالبان ملاقات کردند، ممکن است بتوانند در نشست بورد آی.سی.سی در مارس امسال تاثیرگذار باشند. این گروه باید نسبت به از سر گیری کرکت در افغانستان در امروز یا هر زمانی در آینده، صادق و واقع‌گرا باشد.
در نهایت، تصمیماتی که حرفش را می‌زنیم به‌طور دسته جمعی در بورد گرفته خواهد شد، که اعضای کامل شوراء از جمله کرکت استرالیا نفوذ مهمی در آن دارند.
لغو بازی‌های سوپرلیگ جهانی مردان در برابر تیم مردان افغانستان از سوی استرالیا و ایجاد فرصت‌هایی در داخل استرالیا برای زنان تبعیدی افغان حرکات مثبتی است. اما فقط وقتی به درد می‌خورد که کرکت استرالیا در تصمیم‌گیری بورد آی.سی.سی اعمال نفوذ کند و در صورت نیاز قدری هزینه کند.
این نیاز به دفاع جانانه از مواضع ذیل دارد:
این‌که تیم کرکت زنان باید به عنوان عضو کرکت بین‌المللی پذیرفته شود، و تحت اداره برنامه انکشاف آی.سی.سی اداره شود، و از بودجه‌های تخصیص‌یافته به کرکت بورد افغانستان تمویل شود، و در عوض، وضع موجود تیم مردان افغانستان حفظ شود. هر تلاشی از سوی کرکت بورد افغانستان برای آغاز رسمی فعالیت کرکت زنان در داخل افغانستان ظرف ۱۲ تا ۲۴ ماه آینده از سوی کارگروه بررسی می‌شود.
همین‌طور باید تصمیم گرفته شود که دیگر هرگز معافیتی برای اعطای عضویت کامل یا هرگونه عضویتی برای کشورهایی که به کرکت زنان متعهد نیستند اعطاء نشود.
با اطمینان می‌توان گفت که کرکت بورد افغانستان سخت تلاش می‌کند تا حمایت بقیهٔ اعضاء را از وضع موجود جلب کند: یعنی ادامه عضویت در آی.سی.سی، مشارکت در رقابت‌های جهانی، و تمویل کرکت مردان در افغانستان؛ و درعین‌حال وعده‌های مبهم درباره کرکت زنان خواهد داد.
به‌هرحال وعده‌های کرکت بورد افغانستان مبهم است، و کرکت بورد افغانستان احتمالا بودجه کرکت زنان را در جای دیگری خرج می‌کند؛ پس اعضای کامل آی.سی.سی نباید بی‌تفاوت از کنار این‌ها رد شوند.
با آرزوی موفقیت برای دیانا بارکزی و حضور تیم او در مسابقات بین‌المللی سال ۲۰۲۳.
Leave a Reply